‘Tjonge, wat ben ik blij dat ik geen medewerkers meer in dienst heb, zeg!’ of ‘Nooit meer de last van medewerkers, eindelijk van al dat gezeik af’. Ik hoor het zeer regelmatig om me heen. En blijf me er over verbazen, wat maakt die frustratie van deze voormalige werkgevers?

Ja, ik ken als geen ander alle regels die gemoeid zijn met medewerkers; zoveel heb ik er in 11 jaar ondernemerschap wel gehad. Verplichtingen, regels, boetes, lasten, risico’s en andere vervelende uitwassen. En vlak ook onduidelijkheden niet uit, zeker ingeval er geen CAO aan de orde is. ‘Zijn we nou wel of niet vrij met 5 mei? Dat is toch eens in de 5 jaar?’ en andere onzaligheden van grote dan wel kleine aard. Want die zijn er heus in overvloed. Ik weet het.

Maar een medewerker hebben waar je allerlei dingen aan kunt overlaten, is ook heel fijn! Zeg nou zelf: het is toch geweldig om te zien hoe medewerkers die bij aanvang schuchter binnenkomen, zich na verloop van tijd enorm ontplooien? Dat ze gave dingen doen voor opdrachtgevers of klanten (hoe jij ze maar noemt). En jou verbazen en verrassen met hun oplossingen of inzichten. Blij zijn met onverwachte omstandigheden. Met jou trots zijn op behaalde resultaten en glimmen bij een compliment van een ervaren collega. Mits jij ze die ruimte om te groeien ook gééft…

Zelf zie ik het werkgeverschap als het maken van een gezamenlijke treinreis, die kortdurend of lang(er) kan zijn. En ik bestuur dan weliswaar de locomotief en bepaal de stand van de wissels, maar de medewerker beschikt over een eigen wagon. Bij elk station dat we aandoen tijdens de reis, bepaalt diegene zelf of de nieuwe omgeving zó aantrekkelijk is dat er behoefte is aan ontkoppeling en hij/zij de reis voortzet aan een andere locomotief.

Eén van de raarste dingen die me is bijgebleven uit mijn eigen tijd in loondienst, is de houding van een werkgever na het opzeggen van mijn baan. Die reageerde alsof ik ineens in lucht was opgegaan. Onzichtbaar geworden. En ook een soort persona non grata, want stel je voor dat ik ineens allerlei dingen zou gaan doen ten nadele van het bedrijf; wat een onzin.

Dat is jammer. Medewerkers die weg gaan zwaai ik het liefst uit met vlag en wimpel. En ja, er is ook altijd een exitgesprek, omdat ik het belangrijk vind dat er wordt geleerd van de ervaringen. Heeft de vertrekkende dan altijd gelijk en het bedrijf ongelijk? Nee, echt niet. Maar we kunnen er wel van leren, net zoals de aanstaande oud-medewerker dat kan.

Mijn ervaring is dat een medewerker die zich gezien en gehoord voelt, óók of misschien wel juíst na zijn ontslagaankondiging, vertrekt als ambassadeur van het bedrijf. Ik heb veel medewerkers gehad in de afgelopen jaren en met velen onderhoud ik nog altijd een lijntje. En dat is al zo vaak veel meer waard gebleken dan welke dure campagne ook voor nieuwe leads.

Mijn boodschap is dan ook: zie een oud-medewerker niet als potentiële vijand, maar als verlengstuk van je netwerk. Investeer naast je commerciële netwerk tijd in dit netwerk. Het levert meer op dan je denkt! Medewerkers zijn een asset als ze voor je werken, maar ook als ze zijn vertrokken. ‘Medewerkers zijn mijn kapitaal’ hoor ik met regelmaat. Prima, maar gooi ze dan niet in de prullenmand als ze naar een andere werkkring overstappen.